املاک مستثنیات منابع طبیعی در مشهد
بررسی دقیق مفاهیم، مواد قانونی و راهکارهای اعتراض به تشخیص اراضی ملی
فهرست مطالب
مقدمه
تشخیص و تفکیک املاک مربوط به منابع طبیعی از اراضی شخصی یکی از چالشهای اساسی در نظام حقوقی ایران است. بسیاری از مالکان در مشهد و سایر مناطق کشور با مسئله تشخیص اراضی خود به عنوان منابع ملی روبهرو میشوند، در حالیکه زمین آنان جزو «مستثنیات» محسوب میشود.
در این نوشتار به تعریف مستثنیات، مواد قانونی مرتبط و نحوه اعتراض به تشخیص نادرست اراضی ملی پرداختهایم.
تعریف املاک مستثنیات منابع طبیعی
مستثنیات منابع طبیعی به اراضی گفته میشود که به استناد مدارک رسمی یا عرفی، قبل از ملی شدن جنگلها و مراتع، در تصرف اشخاص بوده و از شمول اراضی ملی خارج هستند.
به بیان سادهتر، هر زمینی که مالک خصوصی پیش از سال ۱۳۴۱ به طور قانونی آن را تصرف و بهرهبرداری کرده باشد، مستثنی از منابع طبیعی است و مالکیت آن با دولت نیست.
مبنای قانونی مستثنیات
اصلیترین مبنا در این زمینه، قانون ملی شدن جنگلها و مراتع مصوب سال ۱۳۴۱ است. ماده ۲ این قانون همه جنگلها و مراتع طبیعی را در مالکیت عمومی (دولت) اعلام میکند، مگر آنکه ثابت شود ملک پیش از این تاریخ در تصرف اشخاص بوده است.
همچنین آییننامه اجرایی قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی در سال ۱۳۹۴ نحوه اعتراض به تشخیص اراضی ملی را مشخص کرده است.
مشاوره فوری با وکیل منابع طبیعی در مشهد
برای پیگیری پرونده مستثنیات و اعتراض به اراضی ملیشده تماس بگیرید:
۰۹۰۱۹۴۱۷۶۰۵نمونههای عملی مستثنیات منابع طبیعی در مشهد
- اراضی زراعی دارای سابقه نسق زراعی و سند رسمی
- باغهای قدیمی دارای درختان مثمر با سابقه آبیاری
- زمینهای دارای خانه یا بنا پیش از سال ۱۳۴۱
- اراضی وقفی که در گذشته سند شرعی دارند
- مزارع دارای مالیات یا عوارض پرداختی پیش از تصویب قانون ملی شدن
نحوه تشخیص و اعتراض به اراضی ملی
فرآیند تشخیص اراضی ملی توسط کارشناسان اداره منابع طبیعی و از طریق نقشهبرداری و بازدید میدانی انجام میشود. در صورت تشخیص یک زمین بهعنوان اراضی ملی، مالک میتواند ظرف مدت مشخصی به کمیسیون ماده واحده اعتراض نماید.
نتیجه اعتراض در کمیسیون فوق قابل تجدیدنظر در دیوان عدالت اداری است.
مدارک اثبات مالکیت در مستثنیات
- سند مالکیت رسمی یا نسق زراعی
- قبوض مالیاتی یا عوارض پرداختی قبل از سال ۱۳۴۱
- نقشههای ثبتی و کارشناسی
- گواهی کد روستا یا شورای اسلامی مبنی بر تصرف قدیمی
- شهادت شهود محلی با سابقه شناختهشده
نقش وکیل در پروندههای مستثنیات
پروندههای مستثنیات به دلیل ماهیت فنی و حقوقی نیازمند تسلط کامل بر قوانین ثبتی، اراضی ملی و آییننامههای اجرایی هستند. وکیل باتجربه میتواند با ارائه مستندات مناسب و اثبات سابقه تصرف، از تضییع حق مالک جلوگیری کند.
سؤالات متداول
در صورت اثبات تصرف و مالکیت پیش از سال ۱۳۴۱، ملک از شمول منابع طبیعی خارج میشود و قابل ثبت است.
خیر، در صورت اعتراض ذینفع، رأی کمیسیون در دیوان عدالت اداری قابل رسیدگی مجدد است.
تماس با وکیل املاک منابع طبیعی در مشهد
برای مشاوره تخصصی در پروندههای مستثنیات منابع طبیعی تماس بگیرید:
۰۹۰۱۹۴۱۷۶۰۵پاسخگویی همهروزه از ساعت ۹ تا ۲۱
