مطالبه وجه سفته در قوانین ایران دارای مهلت‌ها و مراحل قانونی مشخصی است که آگاهی از آن‌ها برای حفظ حقوق دارنده سفته ضروری است. در این مطلب، مهم‌ترین نکات درباره واخواست سفته، مهلت‌های قانونی و روند مطالبه وجه به‌صورت جامع و کاربردی بررسی شده است.
۱. مهلت‌های واخواست سفته
مهلت واخواست رسمی، ۱۰ روز از تاریخ سررسید سفته است.
اگر سفته بدون تاریخ سررسید یا به صورت «عندالمطالبه» باشد، باید ابتدا اظهارنامه رسمی ارسال و پس از ابلاغ، ظرف ۱۰ روز واخواست رسمی انجام شود.
برای طرح دعوی علیه صادرکننده و دیگر متعهدین سفته:
اگر خوانده داخل ایران باشد، مهلت طرح دعوی ۱ سال از تاریخ واخواست است.
اگر خوانده خارج از ایران باشد، این مهلت به ۲ سال افزایش می‌یابد.
۲. فرآیند واخواست رسمی سفته
دارنده سفته باید همراه با سفته و فرم‌های چاپی مخصوص که از وزارت دادگستری یا بانک دریافت می‌شود، به همراه تمبر و پرداخت هزینه‌ای حدود ۲٪ ارزش سفته، واخواست را از طریق دفاتر خدمات قضایی یا بانک انجام دهد.
معمولاً سه نسخه واخواست تنظیم می‌شود:
نسخه برای اداره واخواست
نسخه برای واخواست‌کننده
نسخه برای متعهد (برای ابلاغ)
۳. پس از واخواست؛ طرح دادخواست و درخواست تأمین خواسته
پس از انجام واخواست رسمی، دارنده سفته می‌تواند ظرف مهلت قانونی، دادخواست مطالبه وجه را در دادگاه حقوقی یا شورای حل اختلاف ثبت کند.
رسیدگی به دعاوی سفته معمولاً سریع انجام می‌شود و امکان صدور قرار تأمین خواسته برای توقیف اموال بدهکار پیش از صدور حکم نهایی وجود دارد.
در صورت صدور حکم قطعی و عدم پرداخت بدهی، امکان توقیف اموال و حتی بازداشت بدهکار از طریق اجرای احکام فراهم است.
۴. اهمیت واخواست سفته
بدون واخواست رسمی در مهلت مقرر، سفته به سند عادی تبدیل شده و دیگر نمی‌توان از مزایای سند تجاری مانند مسئولیت تضامنی، درخواست تأمین خواسته و خسارت تأخیر استفاده کرد.
البته امکان طرح دعوی مدنی علیه صادرکننده و ضامنین حتی پس از تأخیر واخواست وجود دارد اما بدون مزایای حقوقی سفته.
۵. مدارک مورد نیاز برای واخواست و مطالبه وجه سفته
اصل یا تصویر برابر اصل سفته
فرم یا گواهی واخواست
رسید پرداخت هزینه و تمبر
مدارک شناسایی دارنده سفته
وکالت‌نامه (در صورت استفاده از وکیل)
