درخواست اعسار یکی از راهکارهای قانونی برای افرادی است که به دلایل مالی قادر به پرداخت بدهی، هزینه دادرسی یا محکومبه نیستند. در این مقاله، به بررسی کامل شرایط درخواست اعسار، مدارک موردنیاز، مهلت قانونی، مراحل دادرسی و نکات کلیدی آن میپردازیم. این راهنما به ویژه برای کسانی که به دنبال مشاوره حقوقی یا وکیل اعسار در مشهد هستند مفید خواهد بود.
اعسار چیست؟
در حقوق ایران، "اعسار" به معنای ناتوانی مالی فرد در پرداخت هزینههای قانونی (مانند دادرسی یا بدهی ناشی از حکم دادگاه) است. بهطور کلی، اعسار به دو نوع تقسیم میشود:
اعسار از هزینه دادرسی: برای افرادی که توان مالی شروع شکایت یا تجدیدنظر را ندارند.
اعسار از پرداخت محکومبه: مخصوص محکومانی که توان پرداخت کامل بدهی را ندارند و تقاضای تقسیط میدهند.
انواع اعسار از نظر دادگاه
اعسار مطلق: زمانی که فرد هیچگونه دارایی یا درآمدی برای پرداخت ندارد.
اعسار نسبی یا تقسیطی: فرد نمیتواند به صورت یکجا پرداخت کند ولی توان پرداخت اقساطی را دارد.
شرایط پذیرش اعسار
برای اینکه دادگاه با درخواست اعسار شما موافقت کند، باید این شرایط را داشته باشید:
نداشتن دارایی کافی یا عدم دسترسی به آن
عدم توانایی پرداخت بدهی، حتی با فروش اموال موجود
ارائه مستندات کافی برای اثبات وضعیت مالی
مدارک لازم برای درخواست اعسار
برای ارائه درخواست اعسار به دادگاه، تهیه و ارائه مدارک زیر ضروری است:
لیست کامل اموال منقول و غیرمنقول
صورتحساب بانکی و سوابق مالی یک سال گذشته
استشهادیه حداقل دو شاهد معتبر که بر ناتوانی مالی فرد شهادت دهند
حکم قطعی دادگاه (در صورتی که اعسار از محکومبه باشد)
مراحل ثبت و پیگیری درخواست اعسار
ثبت دادخواست از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا سامانه عدل ایران
بررسی مدارک و احضار شاهدان توسط دادگاه
استعلام از مراجع قانونی برای راستیآزمایی
صدور حکم دادگاه: پذیرش اعسار کامل، تقسیط بدهی یا رد درخواست
مهلت قانونی برای ارائه درخواست اعسار
برای اعسار از محکومبه، باید ظرف ۳۰ روز از ابلاغ اجراییه، درخواست خود را ثبت کنید.
در صورت تأخیر، ارائه وثیقه یا کفیل برای جلوگیری از بازداشت ممکن است.
نکات مهم حقوقی درباره اعسار
صداقت در اعلام وضعیت مالی بسیار مهم است. ارائه اطلاعات نادرست میتواند منجر به رد درخواست و حتی تعقیب کیفری شود.
در صورت بهبود یا بدتر شدن وضعیت مالی، امکان درخواست تعدیل اقساط وجود دارد.
در هر مرحله از دادرسی، دادگاه صالح برای رسیدگی به اعسار، همان دادگاه صادرکننده حکم یا اجراییه است.
جمعبندی
درخواست اعسار ابزاری قانونی برای محافظت از حقوق افرادی است که توان پرداخت هزینههای قانونی یا بدهیهای مالی را ندارند. آشنایی با شرایط، مدارک و فرآیند آن میتواند مانع بروز مشکلات بزرگتری مانند صدور حکم جلب یا توقیف اموال شود.
نیاز به مشاوره یا وکیل اعسار در مشهد دارید؟
اگر برای تنظیم دادخواست اعسار، دفاع در دادگاه یا دریافت مشاوره حقوقی در مشهد نیاز به کمک دارید، با ما تماس بگیرید. تیم وکلای باتجربه ما آماده ارائه خدمات تخصصی در زمینه اعسار، تقسیط محکومبه، و رسیدگی به مشکلات حقوقی شماست.
جهت مشاوره با ما تماس بگیرید:
09156952022